43001473bf73bcead799f1a1da283e53040bc127

“Ik doe weer volop mee in de wereld”

Bregje van Helmond

Je bent kerngezond, staat midden in het leven, barst van de energie en bent een veelgevraagd zelfstandig organisatieadviseur. Dan ben je plotseling doof en heb je tinnitus (oorsuizen) aan je linkeroor, terwijl je in je rechteroor constant laagfrequente (brom)geluiden hoort. Het overkwam Bregje van Helmond een paar jaar geleden. ‘Mijn wereld stond op zijn kop’, vertelt ze. ‘Alsof de grond onder mijn voeten was weggeslagen.’

‘Van een fitte, vrolijke en zelfstandige vrouw veranderde ik in korte tijd in een angstig en zorgelijk persoon. Omdat ik ook duizelig was, durfde ik niet meer alleen naar buiten, laat staan auto te rijden. Werken was geen optie, slapen een verre droom. Het was letterlijk nooit meer stil in mijn hoofd. De lage bromtonen maakten mij angstig. Ik realiseerde me hoe belangrijk je gehoor eigenlijk is. Goed horen geeft een gevoel van veiligheid en dat gevoel was bij mij compleet weg. Ik was de hele dag bezig met overleven. Mijn instinctieve reactie was me af te sluiten voor het geluid; oordoppen in en het overstemmen met andere geluiden. Met als resultaat, nog meer focus op het geluid dat ik juist niet wilde horen. Ik kwam in een soort vluchtmodus terecht. Weg van het geluid in mijn hoofd en dus eigenlijk weg van mezelf. Dat is doodvermoeiend. Ik verzwakte ook fysiek en maakte me zorgen of ik mijn werk ooit weer zou kunnen oppakken. Na onderzoek door mijn KNO-arts bleek dat medisch ingrijpen niet mogelijk was. “Mee leren leven”, was het advies. Die klap kwam hard aan.’

Warm bad
Bregje liet het er niet bij zitten. ‘In afwachting van een revalidatieplek in Brabant, waar ik woon, ben ik gaan googelen. Ik wilde alles leren over mijn klachten en adequate hulp vinden. Ik heb een aantal dingen uitgeprobeerd maar vond geen rust en verzwakte verder. Wat je nodig hebt is iemand die als het ware je hand vastpakt en je begeleidt. Gelukkig had ik veel steun van familie en vrienden. Voor hen was het ook een zware tijd. Uiteindelijk ben ik, ongeveer een half jaar na de eerste klachten, bij Adelante terecht gekomen. De eerste kennismaking voelde als een warm bad. Mijn klachten werden herkend en ik kreeg heldere uitleg over de te zetten stappen. Dat gaf vertrouwen en hoop.’ Na een gehoortest, een gesprek met de audioloog en de psycholoog was de aard en ernst van Bregje’s problemen duidelijk. ‘Ik kwam in aanmerking voor de tinnitusbehandeling, een intensief programma van 12 weken waarvoor ik drie keer per week bij Adelante moest zijn.’

Reset
‘De behandeling bestaat uit groepstherapie. Het is een brede aanpak waarbij je te maken krijgt met een psycholoog, een bewegings- en fysiotherapeut en, als het nodig is, een audioloog en maatschappelijk werker’, vertelt Bregje. ‘In het begin krijg je veel informatie over de werking van het brein bij dit soort klachten. Wat gebeurt er nu eigenlijk in mijn hoofd? En waarom heb ik daar zo’n last van? In themasessies kwamen onderwerpen als slapen of neurocognitieve gedragstherapie aan bod. De wisselwerking tussen lichaam en geest krijgt veel aandacht. Met mindfulness-oefeningen leer je je bewust worden van wat je waarneemt in je lijf, hoe je lichaam daarop reageert en welke emoties en gedachten je erbij hebt. Gaandeweg die 12 weken heb ik mezelf als mens mét deze klachten, een stuk beter leren kennen. Je wordt geconfronteerd met je eigen strategie (weerstand!) en dat die dus niet werkt. Stapje voor stapje heb ik geleerd om niet weg te lopen van het geluid, maar er juist bij te blijven, het op te zoeken zelfs. Het klinkt paradoxaal, maar door de aanvaarding dat het geluid er steeds is, ben ik in staat de angst ervoor los te laten. En daardoor verdwijnt het naar de achtergrond, is het niet meer belangrijk. ‘Het’ heeft mij niet meer. Ik ben als het ware gereset.’

Bevrijdend
‘Het is een wonderlijk proces’, blikt Bregje terug. ‘Aanvankelijk gaat het langzaam. De stijgende lijn zit er niet meteen in. Het is geen kwestie van een knop omzetten. Na een maand of vijf, had ik het ineens een paar uurtjes te pakken. Ik kon de rust vinden en bij het geluid blijven. Het ontzenuwen. En kort daarna weer een paar uurtjes. Ik realiseerde me toen: ik heb een keuze. Ik kan me gek laten maken, of ik kan dat niet doen. Ik heb nog steeds de regie over mijn leven, ondanks mijn gehoorproblemen. Dat was een bepalend moment. Op een of andere manier gebeurde er iets. Zenuwen, angst en irritatie doofden. Heel bevrijdend.’

Sterk en bewust
‘Het gaat nu goed met me. Misschien zelfs wel beter dan voorheen. Ik ben me nog bewuster geworden van wie ik ben, van de waarde van het leven. Het geluid maakt me niet meer zenuwachtig of bang. Ik luister beter naar mijn lijf en naar wat ik nodig heb. Dat maakt dat ik me weer krachtig voel en gemakkelijker kan omgaan met tegenslag. Ik heb een aantal duidelijke keuzes gemaakt: ik ben structureel minder gaan werken, richt mijn werkdagen anders in en ben selectiever in de opdrachten die ik aanneem. In mijn linkeroor heb ik inmiddels een hoorapparaat dat me enorm helpt tijdens mijn werk en sociale contacten. Ik doe weer volop mee in de wereld. Wat ik wil meegeven aan iedereen die iets vergelijkbaars meemaakt: zoek adequate hulp via de geijkte kanalen: huisarts, psycholoog, revalidatiecentrum etc. Als het nodig is met medicatie die de rust geeft om weer helder na te kunnen denken. Zo wordt het geen eenzaam gevecht tegen jezelf, maar een strijd met een klacht die te overwinnen is. Er is wel degelijk hoop en verbetering mogelijk.’